نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن – تقویت پوست، مو و ناخن

سلامت و از همه مهم‌تر، زیبایی پوست، خواسته هر خانم و آقایی است. قطعا کل دنیا را بگردید، کسی را پیدا نخواهید کرد که پوست شفاف و زلال، موهای نرم و مرتب و ناخن‌های تمیز و زیبا برای خود نخواهد. از طرفی دیگر در مدت اخیر درباره نوشیدنی‌های کلاژن و مکمل‌های کلاژن برای تقویت و زیباسازی پوست، مو و ناخن صحبت زیادی می‌شود. از این رو ما در این مقاله از درمانگاه انصار، به معرفی نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن پرداخته‌ایم.

در مدت اخیر سر و صدای زیادی اطراف نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن را احاطه کرده است. زیرا افراد مشهور و تاثیرگذار فواید شگفت انگیزی را از کلاژن برای پوست، مو و ناخن‌ها بیان می‌کنند. از آنجایی که کلاژن در بدن ما از این بافت‌ها پشتیبانی می‌کند، به نظر می‌رسد که مصرف کلاژن ممکن است منجر به ایجاد ظاهری شاداب و جوان با درخشش شود.

خب تمام موارد بالا را خواندیم؛ اما علم در این باره چه می‌گوید؟ در ادامه پاسخ تمام سوالات شما آمده است.

کلاژن چیست؟

قطعا قبل از شناخت فواید و کارایی‌های هر چیز، باید ابتدا آن را بشناسید. از این رو در ابتدا و قبل از پرداختن به معرفی نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن برای پوست، ابتدا به تعریف علمی کلاژن پرداختیم.

کلاژن یک پروتئین ساختاری اصلی در بافت‌های ما است. این پروتئین در پوست، مو، ناخن‌ها، تاندون‌ها، غضروف‌ها و استخوان‌ها یافت می‌شود. کلاژن با مواد دیگری مانند اسید هیالورونیک و الاستین برای حفظ خاصیت ارتجاعی، حجم و رطوبت پوست کار می‌کند. همچنین به ساخت پروتئین‌هایی مانند کراتین که پوست، مو و ناخن‌ها را تشکیل می‌دهند کمک می‌کند.

بدن ما به طور طبیعی با استفاده از اسیدهای آمینه از غذاهای غنی از پروتئین یا کلاژن مانند آبگوشت استخوان، گوشت و ماهی کلاژن تولید می‌کند. اما افزایش سن، آسیب‌ها و مضرات نور خورشید، سیگار کشیدن و مصرف الکل همگی باعث کاهش تولید کلاژن می‌شوند.

کمبود کلاژن چیست؟

کاربرد اصلی نوشیدنی‌های کلاژن و مکمل‌های کلاژن برای افرادی‌ست که از کمبود کلاژن رنج می‌برند. اگرچه سطح کلاژن همه افراد با افزایش سن کاهش می‌یابد، اما همه افراد دچار کمبود نمی‌شوند، یعنی زمانی که بدن شما پروتئین کافی برای عملکرد صحیح را نداشته باشد. این بدان معنی است که شما تأثیر بسیار شدیدتر و زودتر را در زندگی تجربه خواهید کرد.

بنابراین، درک اینکه چه چیزی بر تولید کلاژن تأثیر می‌گذارد و زمانی که باید برای افزایش سطح خود اقدام کنید، ضروری است. به عنوان مثال، قندها یا کربوهیدرات های تصفیه شده، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش و سیگار کشیدن باعث تخلیه بیشتر می‌شود. اینجاست که نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن برای جبران کلاژن از دست رفته، لازم می‌شوند.

عوارض کمبود کلاژن چیست؟

به طور کلی شما مصرف نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن را تا زمانی که کمبود کلاژن نداشتید، نباید شروع کنید. اما خب از کجا متوجه شویم که کمبود کلاژن داریم؟ در ادامه 6 تا از عوارض اصلی کمبود کلاژن در بدن آمده‌اند:

• درد مفاصل

درد مفاصل اغلب به عنوان یکی از عوارض جانبی افزایش سن در نظر گرفته می‌شود. با این حال، غضروف در مفاصل شما توسط کلاژن بازسازی و ترمیم می‌شود. بنابراین، ناراحتی شما در ناحیه مفاصل، می‌تواند نشانه‌ای از کمبود کلاژن باشد. در این مورد معمولا با تشخیص پزشک، نوشیدنی‌های کلاژن و یا مکمل‌های کلاژن برای فرد تجویز می‌شود.

• مشکلات گوارشی

سندرم روده نشتی به طور مستقیم با کمبود کلاژن مرتبط است. روده های شما اتصالات محکمی دارند که به جذب مواد مغذی کمک می‌کند. با این حال، نشت روده به این معنی است که ذرات دیگر می‌توانند از طریق شکاف بلغزند و باعث عفونت و التهاب شوند.

کلاژن نقش مهمی در ترمیم دیواره‌های روده ایفا می‌کند. بنابراین، داشتن کلاژن کافی در بدن برای بازسازی این اتصالات سفت آسیب دیده ضروری است. این کلاژن کافی می‌تواند از طریق نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن به دست آید.

• چین و چروک پوست

چین و چروک ناشی از از دست دادن خاصیت ارتجاعی پوست شما است که نتیجه مستقیم از دست دادن کلاژن است. در حالی که چین و چروک لزوماً به معنای کمبود نیست، اگر در دهه بیست و چند سالگی آن‌ها را پیدا کنید، این می‌تواند یک علامت باشد.

همین خاصیت کلاژن برای ترمیم و جلوگیری از چین و چروک پوست، باعث شده تا در تلویزیون و تبلیغات بهای زیادی به آن داده شود. همچنین باعث شده تا از نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن به عنوان اکسیر جوانی و شادابی پوست معرفی شود. اما آیا این ادعاها واقعی است؟! در ادامه به بررسی این موارد پرداختیم.

این به این دلیل است که 70 تا 80 درصد پوست شما از کلاژن تشکیل شده است. بنابراین، کمبود به این معنی است که بدن شما نمی‌تواند خود را به سرعت ترمیم کند، زیرا کلاژن تولید شده بر روی بهبود زخم یا کمک به اندام های حیاتی شما متمرکز خواهد شد.

• موهای نازک یا شکننده

کلاژن در فولیکول‌های مو نیز وجود دارد که مواد مغذی ضروری را برای موهای سالم به ارمغان می‌آورد. مانند ترمیم زخم، کمبود کلاژن به این معنی است که موهای شما نازک تر و کدرتر به نظر برسد.

علاوه بر این، کمبود کلاژن به این معنی است که بدن شما نمی‌تواند مانند گذشته با رادیکال‌های آزاد مبارزه کند و این می‌تواند منجر به تخریب بافت موهای شما و در نتیجه نازک شدن موهایی که کمتر براق هستند، کمک کند.

علاوه بر موارد بالا، در بین عوارض کمبود کلاژن می‌توانید ریکاوری آهسته عضلات و بهبود آهسته آسیب دیدگی را ببینید. این در مورد نیز با نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن تا حدودی رفع می‌شوند.

نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن چیست؟

نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن اغلب حاوی کلاژن از منابع مختلف مانند ماهی، گاو، خوک یا مرغ هستند. به طور معمول، آن‌ها حاوی پپتیدها، زنجیره‌های کوتاه اسیدهای آمینه هستند که به ساخت پروتئین‌های ضروری در بدن، از جمله خود کلاژن و کراتین کمک می‌کنند.

تاثیرات نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن چیست؟

با بررسی و تجزیه و تحلیل 19 مقاله، منتشر شده در مجله بین المللی پوست، که در مجموع 1125 شرکت کننده داشت، کسانی که از مکمل‌های کلاژن استفاده می‌کردند، شاهد بهبودی در استحکام، لطافت و رطوبت پوست بودند و چین و چروک‌ها کمتر به چشم می‌آمدند.

این امیدوار کننده به نظر می‌رسد، اما مشخص نیست که آیا این بهبودهای پوستی واقعاً به دلیل کلاژن بوده است یا خیر. بیشتر آزمایش‌ها از مکمل‌های تجاری موجود استفاده می‌کردند که علاوه بر کلاژن، حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها، کوآنزیم Q10، اسید هیالورونیک و کندرویتین سولفات به عنوان مواد اضافی بودند.

چند آزمایش کنترل شده نشان می‌دهد که نوشیدن نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن با مقادیر بالایی از پپتیدهای پرولیل هیدروکسی پرولین و هیدروکسی پرولیل گلیسین می‌تواند رطوبت، کشش، چین و چروک و زبری پوست را بهبود بخشد. اما مطالعات بزرگ و با کیفیت بالا مورد نیاز است تا بدانیم آیا محصولات تجاری موجود برای استفاده طولانی مدت مفید و بی‌خطر هستند یا خیر.

نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن برای مو و ناخن‌ها

همانطور که در بالا، علاوه بر تقویت پوست، تقویت موها و ناخن‌ها را نیز جزو فواید نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن ذکر کردیم؛ در ادامه نیز به صحت این مورد پرداخته‌ایم. پایین‌تر خواهید خواند که آیا نوشیدنی‌های کلاژن و مکمل‌های کلاژن برای مو و ناخن‌ها مفیدند یا خیر؟

نوشیدنی و مکمل کلاژن برای ناخن‌ها: به طور کلی همه شواهد و تحقیقات از استفاده از کلاژن برای تقویت مو و ناخن حمایت می‌کنند. یک مطالعه کوچک در سال 2017 روی 25 نفر با ناخن‌های شکننده نشان داد که مصرف روزانه 2.5 گرم کلاژن به مدت 24 هفته باعث بهبود شکنندگی و رشد ناخن‌ها می‌شود.

نوشیدنی و مکمل کلاژن برای مو: در مورد موها، هیچ مطالعه‌ای بر روی انسان انجام نشده است که مزایای مکمل کلاژن را برای مو بررسی کند. در حال حاضر، هیچ مدرک پزشکی ادعاهای بازاریابی مبنی بر اینکه مکمل‌ها یا نوشیدنی‌های کلاژن می‌توانند رشد، درخشش، حجم و ضخامت مو را بهبود بخشند، تایید نمی‌کند.

آیا می‌توانم نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن مصرف کنم؟

و اما سوال اصلی که افراد پس از دانستن فواید نوشیدنی‌های کلاژن و مکمل‌ها کلاژن برایشان پیش می‌آید، این است که آیا امکان مصرف این مکمل‌ها برای همه وجود دارد یا خیر؟ در پاسخ آوردیم که:

در حال حاضر، شواهد کافی وجود ندارد که مصرف مکمل‌های کلاژن یا مصرف نوشیدنی‌های کلاژن باعث ایجاد تفاوت در پوست، مو یا ناخن شود. بدن ما نمی‌تواند کلاژن را به شکل کامل جذب کند. برای ورود به جریان خون، باید به پپتیدها تجزیه شود تا از طریق روده جذب شود.

این پپتیدها ممکن است بیشتر به بلوک‌های ساختمانی تجزیه شوند که پروتئین‌هایی مانند کراتین می‌سازند و به شکل‌گیری پوست، مو و ناخن کمک می‌کنند. یا همچنین پپتیدها ممکن است کلاژنی را تشکیل دهند که در سایر قسمت‌های بدن مانند غضروف، استخوان، ماهیچه‌ها یا تاندون‌ها رسوب می‌کنند. تا کنون، هیچ مطالعه انسانی به وضوح ثابت نکرده است که کلاژنی که به صورت خوراکی مصرف می‌کنید به پوست، مو یا ناخن شما می‌رسد.

اما راه حل چیست؟

از این رو اگر هدف شما بهبود بافت و قابلیت ارتجاعی پوست و به حداقل رساندن چین و چروک است، بهتر است روی محافظت در برابر آفتاب و استفاده از رتینوئیدهای موضعی تمرکز کنید. تحقیقات گسترده قبلاً نشان داده است که این اقدامات مؤثر هستند.

پیروی از این روش‌ها، ریسک و خطرات مصرف نوشیدنی‌ها و مکمل‌های کلاژن را برای شما کاهش می‌دهد.

اگر می‌خواهید مکمل‌ها یا نوشیدنی‌های کلاژن را امتحان کنید، فهرست مواد تشکیل دهنده و مشخصات پروتئین را بررسی کنید. از مصرف مکمل‌های حاوی مواد افزودنی یا پرکننده‌های زیاد خودداری کنید. محصولات حاوی مقادیر بالای پرولیل هیدروکسی پرولین و هیدروکسی پرولیل گلیسین در کاهش چین و چروک و بهبود رطوبت پوست بهتر هستند.

قبل از شروع هر گونه مکمل جدید با پزشک خود مشورت کنید. افرادی که مستعد ابتلا به نقرس هستند یا سایر شرایط پزشکی دارند که نیاز به محدود کردن پروتئین را دارند، نباید از مکمل ها یا نوشیدنی‌های کلاژن استفاده کنند.

در صورت تایید پزشک می‌توانید به وب‌سایت داروخانه انصار، جت خریداری مکمل‌های کلاژن با تخفیفات ویژه مراجعه کنید.

⚠ مهم: نکات بالا را جدی بگیرید و به راحتی از آن‌ها نگذرید. زیبایی آن هم به قیمت سلامتی شما هرگز ارزشی ندارد. همچنین تبلیغات سلبریتی‌ها از برندهای مختلف بدون تحقیقات لازم و پرس و جو از پزشک، جدی نگیرید.

جمع بندی

کارآزمایی‌های مقیاس بزرگی که مزایای مکمل‌های کلاژن خوراکی را برای سلامت پوست و مو ارزیابی می‌کنند، در دسترس نیستند. اگر در مورد موهای نازک یا کم رنگ، ناخن‌های شکننده یا صاف و سالم نگه داشتن پوست نگران هستید، با پزشک یا متخصص پوست خود صحبت کنید تا در مورد طیف وسیعی از گزینه ها راهنمایی شود.

همچنین موارد زیر کمک خواهد کرد:

• یک سبک زندگی سالم را دنبال کنید و از یک رژیم غذایی متعادل که شامل غذاهای غنی از پروتئین است استفاده کنید.
• اگر سیگار می‌کشید، آن را ترک کنید.
• مصرف الکل را قطع کنید.
• کرم ضد آفتاب را روزانه بمالید و به یاد داشته باشید که هر دو ساعت یکبار تجدید کنید.
• زمانی که زمان زیادی را زیر نور خورشید می‌گذرانید، از کلاه و لباس‌های لبه پهن و کرم ضد آفتاب استفاده کنید. شما می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت داروخانه انصار، اقدام به مشاهده طیف گسترده‌ای از کرم‌های ضد آفتاب ایرانی و خارجی اصل کنید.

در آخر

ما در این مقاله از درمانگاه خیریه انصار به چندتا از سوالات پر تکرار و مهم شما عزیزان پاسخ دادیم. این سوالات همه در خصوص نوشیدنی‌های کلاژن و مکمل‌های کلاژن و تاثیر آن‌ها در زیبایی پوست و مو پرسیده می‌شدند. همچنین نکات مهم و اساسی را برای مصرف مکمل‌های کلاژن آوردیم.

امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید. شما می‌توانید با مراجعه به صفحه آموزش و مقالات پزشکی ما، جدیدترین مقالات پزشکی ما که به صورت هفتگی منتشر می‌شوند، مطالعه کنید. همچنین می‌توانید سوالات و نظرات خود را از طریق باکس دیدگاه‌ها در انتهای همین مقاله برای ما بنویسید.

منبع 1: دکتر  Payal Patelپژوهشگر پوست در بیمارستان عمومی ماساچوست

منبع 2: دکتر Maryanne Makredes Senna متخصص پوست و استادیار پوست در دانشکده پزشکی هاروارد